Το άρθρο της εβδομάδας

Προμηθέας Πυρφόρος: Το πρώτο αυτόνομο ενεργειακό κτίριο στην Ελλάδα


Λειτουργεί εδώ και λίγους μήνες στην Αθήνα στο Παλαιό Φάληρο. Πρόκειται για ένα πενταόροφο κτίριο 600 τ.μ., το οποίο κατασκευάστηκε στο πλαίσιο ερευνητικού έργου της ΓΓΕΤ από την εταιρεία Sol Energy Hellas ΑΕ, με τη συμμετοχή του Εργαστηρίου Ηλιακών και Άλλων Ενεργειακών Συστημάτων του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ και του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ.

Εξωτερικά, το κτίριο δε διαφέρει από τα υπόλοιπα της περιοχής. Ωστόσο, είναι το μοναδικό αυτόνομο ενεργειακά κτίριο στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα στην Ευρώπη. Το 95% των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου καλύπτεται με τη χρήση ηλιακής ενέργειας και γεωθερμίας, ενώ το υπόλοιπο 5% με φωτοβολταϊκά συστήματα, καταργώντας ουσιαστικά τη χρήση του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και άλλων κοστοβόρων αλλά κυρίως ρυπογόνων μορφών ενέργειας. Επιπρόσθετα, η αποτελεσματική λειτουργία του συμπληρώνεται με ένα σύνολο από βιοκλιματικές εφαρμογές, καινοτομίες, νεωτερισμούς και με τη χρήση προϊόντων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά.

Σύμφωνα με τον δρα Βασίλη Μπελεσιώτη, προϊστάμενο του Εργαστηρίου Ηλιακής Ενέργειας και Άλλων Ενεργειακών Συστημάτων του ΕΚΕΦΕ, το κτίριο, όπου λειτουργούν τα γραφεία της Sol Energy Hellas, εξοικονομεί ενέργεια, δεν παράγει ρύπους και προσφέρει ιδανικές θερμοκρασιακές συνθήκες στους εργαζομένους και τους ενοίκους του.

Στο κτίριο έχουν ενσωματωθεί οι ακόλουθες τεχνολογίες:
- Παραγωγή θερμού νερού από επίπεδους ηλιακούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης για θέρμανση και κλιματισμό.
- Εποχιακή αποθήκευση θερμότητας σε μη μεταλλικές δεξαμενές
- Ηλιακή ψύξη (τεχνολογία (absorption)
- Ηλιακά υποβοηθούμενη αφύγρανση με στερεά υλικά (τεχνολογία desiccant)
- Αβαθής γεωθερμία – γεωθερμικές αντλίες θερμότητας
- Παθητικός ενεργειακός σχεδιασμός (ειδικού τύπου θερμομόνωση, προσανατολισμός, διπλοί υαλοπίνακες χαμηλής εκπεμψιμότητας και υψηλήςη ανακλαστικότητας, αλουμίνια με θερμοδιακόπτη, εξειδικευμένος φωτισμος χαμηλής κατανάλωσης)
- Επιτοιχία και ενδοδαπέδια θέρμανση και δροσισμός
- Προκλιματισμός νωπού αέρα μέσω κεντρικών κλιματιστικών μονάδων διπλού στοιχείου
- Φωτοβολταϊκοί συλλέκτες
- Σύστημα αυτοματισμών με εξελιγμένη στρατηγική ελέγχου για βέλτιστη ενεργειακή διαχείριση

Στην οροφή του κτιρίου έχουν εγκατασταθεί 30 ηλιακοί συλλέκτες, συνολικήςη επιφάνειας 85 τ.μ. Με το νερό που ζεσταίνουν, θερμαίνεται το κτίριο κατά τους χειμερινούς μήνες, ενώ το καλοκαίρι η παραγόμενη ενέργεια χρησιμοποιείται για την ψύξη του νερού και τον δροσισμό του κτιρίου. Για τη θέρμανση και την ψύξη του κτιρίου χρησιμοποιείται επίσης και η λεγόμενη αβαθήςη γεωθερμία. Γίνεται εκμετάλλευση δηλαδή της σταθερής θερμοκρασίας του υπεδάφους και των υπόγειων υδάτων (γύρω στους 18 βαθμούς Κελσίου χειμώνα – καλοκαίρι), η οποία βοηθάει στην προθέρμανση του αέρα στα συστήματα εξαερισμού τον χειμώνα και στην ψύξη του το καλοκαίρι. Επίσης, στην ανατολική πρόσοψη του κτιρίου τοποθετήθηκαν 44 φωτοβολταϊκά πλαίσια άμορφου πυριτίου ισχύος 100 watt το καθένα, διαμορφώνοντας μια εγκατάσταση συνολικής ισχύος 4,4 kW.

Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο μηχανολόγος μηχανικός της Sol Energy Hellaw Νίκος Μανιουδάκης, στον «Προμηθέα Πυρφόρο» έχει εγκατασταθεί επιπλέον ένα ειδικό σύστημα αφύγρανσης με στερεά υλικά. Σε κάθε εξαερισμό έχει τοποθετηθεί μια μικρή κυψέλη με ένα ειδικό υλικό στο εσωτερικό της (silica gel) που έχει τη δυνατότητα να απορροφάει και να κατακρατάει την υγρασία. Εξοικονομείται έτσι και η ενέργεια που απαιτείται, συνήθως με τα κλιματιστικά, για τη διαδικασία αφαίρεσης της υγρασίας.

Ο χρόνος ο απόσβεσης της επένδυσης, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας, υπολογίζεται σε λιγότερο από 10 χρόνια. Το έργο φιλοδοξεί να παρέμβει καθοριστικά στον τομέα της ενεργειακής βελτιστοποίησης των κτιρίων, με ενσωμάτωση ήπιων ενεργειακών εφαρμογών ( ηλιακών πεδίων, γεωθερμικών αντλιών θερμότητας, μεγάλης κλίμακας αποθήκευσης) για την παραγωγή θέρμανσης και δροσισμού, κλιματισμού, ηλιακής ψύξης και ζεστού νερού χρήσης.

Η επιτυχής ολοκλήρωση του έργου και η απόκτηση πρόσθετης τεχνογνωσίας αποτελούν κίνητρα ώστε να βελτιωθεί ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των παθητικών και ενεργητικών συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας, καθιστώντας τα πιο ανταγωνιστικά και αυξάνοντας την διεισδυτικότητα τους.

Στα άμεσα ιδιωτικά οφέλη περιλαμβάνεται η εξοικονόμηση 92,5 MWh ηλεκτρικής ενέργειας για κάλυψη ψυκτικού φορτίου και η εξοικονόμηση 131 MWh θερμικής ενέργειας. Ιδιαίτερα όμως σημαντικά είναι τα κοινωνικά οφέλη μιας τέτοιας επένδυσης: εξοικονόμηση φυσικών πόρων (εγχώριων και εισαγόμενων), ελάφρυνση εμπορικού ισοζυγίου, μείωση εκπομπών CO2, συμβολή στο στόχο του Κιότο, μείωση άλλων αέριων εκπομπών, προστασία δημόσιας υγείας, ενίσχυση εγχώριας βιομηχανίας και ενεργειακών συστημάτων, δημιουργία θέσεων εργασίας, ενίσχυση εξαγωγών.

Η σημασία του Προμηθέα Πυρφόρου δεν περιορίζεται μόνο στο γεγονός ότι αποτελεί το πρώτο ενεργειακό αυτόνομο κτίριο της Ελλάδας. Η επιτυχής ολοκλήρωση του αποδεικνύει ότι η απεξάρτηση από τις ρυπογόνες μορφές ενέργειας είναι εφικτή, τόσο τεχνολογικά όσο και οικονομικά, άρα ο δρόμος για την ανάπτυξη ενός πιο «πράσινου» κτιριακού τομέα είναι πια ανοιχτός.



πηγή δημοσίευσης Περιοδικό: "Καινοτομία: Έρευνα και Τεχνολογία, τεύχος 66"